Tromso - Liên hoan phim băng giá bậc nhất trên trái đất

(TGĐA) - Không hoa lệ như Cannes, không hoành tráng như Oscar, LHP quốc tế Tromso lại sở hữu nét độc nhất vô nhị của một LHP ngự trị ở vĩ tuyến cao nhất thế giới (70 độ Bắc), trong cái lạnh 10 độ âm nơi các rạp chiếu phim ngoài trời.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat “Thị trường điện ảnh của chúng ta đang rất phát triển”
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Oscar 2017: Cuộc đua nhiều ngựa chiến
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Những phim Việt từng được các LHP Châu Á vinh danh
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Vì sao liên hoan phim danh tiếng Châu Á - Thái Bình Dương biến mất?
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Cụm rạp Aurora kino Focus, rạp lớn nhất LHP Tromso

Liên hoan phim Tromso 2017

Liên hoan phim Quốc tế Tromso, Na Uy (Tromso International Film Festival – TIFF) là sự kiện điện ảnh thường niên của Bắc Âu, diễn ra vào tháng giêng hàng năm. Được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1991, Liên hoan phim (LHP) Tromso tăng trưởng với tốc độ hiếm thấy. Từ 5.200 đơn vị đăng kí tham dự LHP Tromso lần thứ nhất, đến lần thứ 27 (năm 2017), con số đã lên đến 60.619 đơn vị và 10.025 cá nhân, đưa Tromso trở thành LHP lớn nhất Na Uy, thành lễ hội điện ảnh độc đáo, thu hút không chỉ dân ghiền phim tại Bắc Âu mà còn ở khắp thế giới đến tham dự. Tại LHP Tromso 2017 có 129 nhà báo đại diện các hãng thông tấn lớn nhỏ cùng 294 tình nguyện nguyện viên được tuyển chọn, tập huấn kĩ càng.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Khán giả trước rạp Aurora Kino Focus

LHP Tromso luôn diễn ra vào những ngày lạnh nhất mùa đông ở Na Uy, là dịp đón chào mặt trời ló dạng ở đường chân trời thành phố Tromso, sau vài tháng bầu trời Bắc Âu không có ánh nắng mặt trời.

Màn hình chiếu phim ngoài trời ở quảng trường trung tâm thành phố Tromso đã tận dụng ưu thế của “đêm địa cực” (polar night), phục vụ những bộ phim gia đình, thu hút đông đảo trẻ em thưởng thức. Ban tổ chức dành 8 bộ phim cho chuỗi chương trình mang tên Rạp hát mùa đông (Winter Cinema) này. Xem phim trong cái lạnh có thể xuống đến -10 độ là thách thức cho những ai không quen khí hậu địa cực, nhưng bù lại, khán giả có thể được chiêm ngưỡng Bắc cực quang! Những vệt sáng đầy màu sắc nhảy múa trên bầu trời sẽ thỏa ước vọng trải nghiệm kì quan của bao lữ khách mê xê dịch.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Khán giả mua vé ở rạp Aurora kino Focus

Tromso còn cho khán giả cơ hội xem phim ở rạp hát nhỏ nhất thế giới: chỉ đủ chỗ cho 2 người, tiền thân vốn là một kiosk bán báo. Verdensteatre - địa điểm chính của LHP Tromso 2017- là rạp hát cổ nhất Bắc Âu. Ai mê ca hát sẽ được thoải mái karaoke theo bộ phim ca nhạc nổi tiếng Grease. Còn nếu một bộ phim là quá ít với bạn, thì đã có suất chiếu marathon dài 6 giờ, với 3 phim liên tục xuyên đêm, kết thúc bằng một suất ăn sáng (đã bao gồm trong tiền vé) để các tín đồ nghệ thuật thứ bảy tha hồ bình luận rôm rả…

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Rạp chiếu ở Driv (Hội quán sinh viên)

Ngoài ra, LHP Tromso còn tổ chức seminar để các nhà làm phim, nhà phê bình và khán giả trao đổi ý kiến về những chủ đề như: Kiểm duyệt có phá hỏng bộ phim Trải nghiệm thực tế ảo thời Film 2.0… Sau khi xem phim, khán giả còn được dịp giao lưu với đạo diễn trong những buổi Trò chuyện điện ảnh. Chủ đề “di dân” nóng hổi với 8 tác giả danh tiếng, được dựng thành kịch Bầy khỉ ở dãy Hymalaya, cùng với hội thảo dành cho khán giả quan tâm cách viết kịch bản và phát triển nó thành tác phẩm sân khấu hay điện ảnh. Đặc biệt, khán giả cũng được tận mắt chứng kiến các đạo diễn trẻ trình bày về dự án của mình để thuyết phục giám khảo trao cho kinh phí làm phim.

Dịp này, những ai ôm mộng minh tinh sẽ có cơ hội casting cho vài dự án phim ảnh, ai tự tin mình “biết tuốt” điện ảnh thế giới thì được dịp săn giải thưởng trong các chương trình Đố vui về phim, còn ai chỉ đơn thuần ham vui cũng thỏa sức tận hưởng tiệc tùng thâu đêm đậm màu sắc nghệ thuật thứ bảy tại Tromso.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Cầu thang dẫn lên phòng chiếu ở Driv (Hội quán sinh viên)

Phim & những hạng mục tranh giải tại LHP Tromso 2017

Với hơn 130 bộ phim, phần lớn sản xuất năm 2016, chia làm 13 hạng mục, màn ảnh Tromso đưa từng ngóc ngách thế giới đến với khán giả tham dự LHP.

Phim tranh giải

12 bộ phim sẽ tranh 3 giải thưởng chính của LHP Tromso 2017: Giải Aurora (Cực quang), Giải Phê bình Quốc tế Fipresci và giải Don Quixote.

Christine (đạo diễn Antonio Campos, sinh năm 1983- Mỹ sản xuất) dựa trên bi kịch có thật của một nữ phóng viên truyền hình tuyệt vọng trong công việc lẫn tình yêu.

Thi tốt nghiệp (đạo diễn Cristian Mungiu- Romania sản xuất) kể về một tiến sĩ Vật lý tìm cách can thiệp vào hệ thống thi cử quốc gia để giúp con gái mình đang bị thương và sốc tâm lý nặng sau khi thoát khỏi kẻ hiếp dâm - đủ điều kiện du học Anh.

Hai cậu bé ở làng chài hẻo lánh trong Hòn đá hình trái tim (đạo diễn Arnar Guðmundson, sinh năm 1982- Iceland sản xuất) hình thành tình bạn đặc biệt từ hoàn cảnh sống đầy bạo lực.

Nhà không mái (đạo diễn Soleen Yusef, sinh năm 1987- Đức, Iraq và Kurdistan hợp tác sản xuất) là hành trình ba anh chị em đánh cắp quan tài của mẹ mình để thực hiện nguyện vọng cuối cùng của bà là được chôn cất ở làng xa.

Phim hoạt hình dùng toàn màu pastel Louise bên bờ biển (đạo diễn Jean-François Languionie- Pháp và Canada hợp tác sản xuất) cho ta nhìn sâu vào tâm trí của một bà lão cô đơn, khi bà phải sống một mình trên đảo suốt mùa đông.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Thùng phiếu Khán giả bình chọn

Li Wen ở Đông Hồ (đạo diễn Li Luo- Trung Quốc sản xuất) về chàng cảnh sát kiêm nghệ sĩ và một hồ nước trước nguy cơ đô thị hóa, pha trộn đầy tinh nghịch và thanh tao hiện thực với giả tưởng, số liệu và huyền thoại.

Thời kì đen tối (đạo diễn Kim Jee-woon, Hàn Quốc sản xuất) tôn vinh các anh hùng lịch sử đã kháng chiến chống Nhật trong những năm 1920.

Giải Cành cọ Tromso là cuộc đọ sức của 12 phim ngắn, phim tài liệu của Bắc Âu và vùng Barents.

Hạng mục Những chân trời

Đây là hạng mục phong phú nhất với 30 phim đủ thể loại và phong cách, được tuyển lựa theo một tiêu chí duy nhất: chất lượng.

Đúng với tên gọi, Những chân trời cuốn khán giả vào cuộc du hành xuyên quốc gia, đa văn hóa. Rồng đến (Mani Haghighi, Iran) quyện kết huyền thoại, dị đoan và ẩn dụ trong sự mất tích bí ẩn của một cảnh sát chìm, một kĩ sư âm thanh, một nhà địa chất đang điều tra cái chết đáng nghi của một chính trị gia lưu vong.

Barakah gặp Barakah (Mahmoud Sabbagh) là bộ phim hài – lãng mạn đầu tiên của Ả Rập Saudi, phân tích những mâu thuẫn liên hoàn như va đập giữa hiện đại và truyền thống, thay đổi vị thế của nam và nữ, dung hòa giữa tự do cá nhân và tình yêu… bằng một góc nhìn điện ảnh duyên dáng, giản đơn, mọi “gia vị” đều được nêm nếm rất vừa đủ.

Lấy cảm hứng từ Thần khúc của Dante, Behemoth (Liang Zhao, Trung Quốc và Pháp) khắc họa sinh động một mỏ than khổng lồ ở Mông Cổ, với những khuôn mặt bị đánh đập phủ trong “lớp trang điểm” là bụi than.

Hợp tác giữa 4 nước Jordan, Hà Lan, Đức và Qatar, Lợi ích được phù hộ (Mahmoud al Massad), bằng chất hài rất duyên mà đầy cay đắng, đưa người xem vào nhà tù Jordan đương đại, chứng kiến anh công nhân xây dựng Ahmad khi bị giam 3 tháng, đã dần học được cách lợi dụng tham nhũng và bất công để trục lợi, rồi tự hỏi: lẽ nào cuộc sống sau song sắt này lại nhiều tự do hơn ngoài kia chăng?

Phát minh tập thể (Kwon Oh-Kwang, 1983, Hàn Quốc) kể về anh Gu bị đột biến thành mình người đầu cá – nàng tiên cá đảo ngược chăng? – khi tham gia một thí nghiệm y khoa có trả lương. Gu trốn khỏi phòng thí nghiệm, tìm cô bạn gái, nhưng cô này ngay hôm sau đã bán Gu lại cho công ty dược phẩm. Gu lập tức trở thành mồi ngon cho truyền thông, ai ai cũng muốn có chút liên quan tới anh, nhưng anh chỉ muốn được yên thân ở một mình. Chất hài kì lạ đã lèo lái câu chuyện ngụ ngôn – cổ tích – xã hội này, châm biếm nhẹ nhàng mà thâm thúy truyền thông, văn hóa đại chúng, tham nhũng và nhất là với những tập đoàn tham lam.

Câu lạc bộ lướt sóng Gaza (Philip Gnadt và Mickey Yamine, Đức) đưa ta đến vùng đất luôn được nói tới, nhưng cách biệt với thế giới. Những thanh thiếu niên ở Gaza đến với môn lướt sóng để tiêu sầu. Cũng không dễ dàng gì, chẳng hạn, cô bé Sabah bị cấm chơi vì hành vi này “không chấp nhận được” đối với một phụ nữ trẻ, nhưng các em vẫn mê, bởi lướt sóng cho chúng thêm chút trải nghiệm về tự do hiếm hoi.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Tình nguyện viên ở khách sạn Clarion the Edge - khách sạn chính thức của LHP

Hạng mục Chân trời Na Uy

6 tác phẩm của các nhà làm phim Na Uy được chọn trình chiếu phản ánh rõ chủ đề, đặc tính của LHP Tromso 2017.Các bộ phim này đều lấy bối cảnh toàn cầu, với hoàn cảnh, số phận nhân vật vô cùng đa dạng.

Săn ruồi (Izer Aliu, hợp tác cùng Macedonia), thoạt trông giống như phim về tuổi thơ, nhưng mang tính chính trị sâu sắc. Lấy bối cảnh một lớp học, phim miêu tả những xung đột chính trị, sắc tộc chia rẽ xã hội sâu sắc, và những nỗ lực hàn gắn, dung hòa.

Người lính Mogadishu (Torstein Grude, hợp tác với Phần Lan và Đan Mạch) là bộ phim tài liệu không thể chân thực hơn về cuộc nội chiến ở Somalia. Đạo diễn trao cho hai người lính một máy quay phim, để tự họ quay lại sinh hoạt nơi chiến trường: tình đồng chí, những trận đổ máu khốc liệt và giao tiếp hàng ngày với dân địa phương. Chất liệu của phim hoàn toàn thô, chưa hề “lọc”.

tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat
Màn hình chiếu phim ngoài trời vừa được dựng lại sau khi bị gió xé rách

Hạng mục khác

  • Chân trời phương Đông: giới thiệu những bộ phim của các nước ở phía Đông Na Uy.
  • Sápmi 100: phim về người Sami – một dân tộc thiểu số sống ở Bắc Scandinavia.
  • Tiêu điểm: Thổ Nhĩ Kỳ.
  • Tôn vinh đạo diễn Cristian Mungiu (Romania, chủ nhân giải Cành cọ vàng 2007)
  • “Vượt giới hạn”: phim phá cách, thô bạo, điên khùng, kì dị, vô lí.
  • Dịch chuyển: 7 bộ phim, 6 quốc gia, 1 chủ đề . Tác giả kịch bản sẽ giải thích lựa chọn sáng tác của mình trước buổi chiếu phim.
  • Tuần lễ phê bình: giới thiệu phim được các nhà phê bình điện ảnh quốc tế chọn.
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Liên hoan phim quốc tế Berlin năm nay có gì mới?
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Dàn sao Hoa ngữ tụ hội tại Liên hoan phim truyền hình quốc gia Trung Quốc 2016
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Phạm Băng Băng xuất hiện tại LHP Kim Mã tràn trề cơ hội "Ảnh hậu"
tromso lien hoan phim bang gia bac nhat tren trai dat Vì sao liên hoan phim danh tiếng Châu Á - Thái Bình Dương biến mất?

Vũ Liên