Oleg Yankovsky: Bay lên một ngôi sao

	Svetlana Toma: Cuộc tình chóng vánh mà dài lâu
	Karen Shakhnazarov: "Thời đại của các ngôi sao đã chấm dứt"
	Elena Salovei: Tình yêu là những lần tha thứ không thể đếm xuể
	Ya Savvina - "Người đàn bà có con chó nhỏ"
	Lyudmila Marchenko: Câu chuyện cuộc đời nàng Audrey Hepburn Nga
	Marcello Mastroiann: “Tôi quá lười để trở thành Donjuan”
	Andrei Tarkovsky: Phim một và phim hai

Câu chuyện của người anh trai

Trước khi Oleg cất tiếng khóc chào đời, mọi người trong gia đình chúng tôi đã chuyển từ Moskva tới nước Cộng hòa Kazastan. Cha tôi được cử tới làm việc tại một cơ sở đóng tầu tại thành phố Dzezkazgan. Xa xưa, cha tôi phụ trách cảng Odessa. Ông được thưởng Huân chương Thánh Gheorghi, thuộc dòng dõi quý tộc - điều này khiến cha tôi có nhiều kẻ ghen tị, ghét bỏ. Rồi cha tôi bị đi tù, được thả ra rồi lại bị bắt một lần nữa. Mẹ tôi định tìm tới một người quen là cán bộ Đảng ở Cộng hòa Ucraina, nhờ người này nói giùm để cha tôi được tha. Nhưng biết được điều này, cha tôi ngăn lại. Tại thành phố Dzezkazgan, cha tôi tìm được một công việc phù hợp, nhưng đồng lương quá ít ỏi, mà những khẩu phần bánh mì phân phối lại quá ít. Trong hoàn cảnh đó, mẹ cùng chúng tôi thường soát xét xem trong những đồ vật của gia đình thứ gì không thật cần thiết, bà bảo chúng tôi mang tới các căn lều của bà con địa phương để đổi lấy những miếng mỡ muối. Vào năm 1944, Oleg cất tiếng khóc chào đời. Ít lâu sau cha lại bị điều chuyển công tác tới thành phố Leninhabad ở nước Cộng hòa Tadzikistan để làm việc tại một liên hợp chuyên khai thác uran. Ở thời điểm ấy cả cha mẹ lẫn mấy anh chị em chúng tôi cũng còn chưa biết rằng uran là một chất độc hại. Điều kiện làm việc như vậy nên ít lâu sau cha tôi đã bỏ nhà ra đi. Sau sự việc này, mẹ tôi liền đưa chúng tôi tới Saratov sống nương nhờ những bà con họ hàng… Tôi cưới vợ. Nina rất yêu mến Oleg. Vì căn hộ của mẹ tôi rất chật, nhà lại đông anh em, vợ chồng tôi muốn đón Oleg về ở với mình, nhưng mẹ tôi không chịu. Tôi vẫn nhớ lời mẹ kể, khi mang thai Oleg, bà rất muốn lần này sinh một bé gái và Oleg ra đời. Em lớn lên mỗi ngày rất xinh xắn, dễ thương đến độ mẹ tôi may váy cho em, có dạo còn để tóc em dài tết thành hai chiếc đuôi sam.

Khi còn tuổi niên thiếu, Oleg đã đến phụ việc tại một Nhà hát ở thành phố Saratov. Một lần, ông đạo diễn còn trao cho em vai diễn nhỏ trong vở kịch Chú bé đánh trống trận. Dẫu vậy, Oleg vẫn không thích trở thành diễn viên. Em thường nói: “Chán chết cái nghề chuyên làm thế nào để giống người khác!” Oleg chỉ mơ được làm thủ môn giỏi trong một đội bóng!

Ngoài điện ảnh, Oleg Yankovsky vẫn gặt hái nhiều thành công khác trên sân khấu các nhà hát danh tiếng ở Moskva

Sự mỉm cười của số phận

Oleg dự định thi vào trường Đại học Y khoa để trở thành một nha sỹ. Nhưng rồi thế nào chàng trai lại đậu vào Trường Nghệ thuật sân khấu ở tỉnh Saratov. Việc Oleg được nhận vào trường này cũng thật ngẫu nhiên như sự dắt dẫn của số phận. Khi Oleg tới trường thì cuộc tuyển sinh đã kết thúc từ lâu. Chàng trai trẻ vội đi tìm ông hiệu trưởng để hỏi thể lệ và ngày giờ lần tuyển sinh năm tới. Ông Hiệu trưởng chưa kịp nghe Oleg giãi bày đã hỏi ngay: “Tên họ của em là gì?” Ông Hiệu trưởng nhìn xuống bản danh sách thí sinh đã nộp đơn, ngước lên chăm chắm nhìn chàng trai đang đứng trước mặt hồi lâu, bỗng nói: “Em đỗ rồi. Ngày 4 tháng Chín nhớ đến dự buổi khai giảng cho đúng giờ nhé!”

Năm 1965 tốt nghiệp, Oleg Yankovsky được nhận về Nhà hát chính kịch tỉnh Saratov. Anh diễn viên mới nhập môn nhận hết vai này tới vai khác, hết vai phụ liền thử sức với vai chính, nhưng quả là tiếng vang không được bao nhiêu. Mãi tận đến khi anh được giao vai Hoàng thân Misky trong vở “Thằng khờ” chuyển thể theo tiểu thuyết cùng tên của văn hào Nga Feodor Dostoievsky. Nữ họa sỹ thiết kế của vở diễn này Tachiana Senvinskaia nhớ lại: “Trong một buổi diễn tập, ở cảnh Hoàng thân Misky gặp Natasa Philippovna, không biết do đâu xung quanh tròng mắt của Oleg bỗng xuất hiện những quầng thâm. Thế là mọi người rú lên tựa như từ nay trở đi không ai có thể nhập vào vai Hoàng thân Misky tốt hơn Oleg!” Tiếng đồn từ đó bay xa…

Oleg Yankovsky (trái) trên sân khấu kịch

Oleg Yankovsky bước qua lĩnh vực điện ảnh cũng rất tình cờ. Một lần nhà hát chính kịch Saratov tới biểu diễn ở tỉnh Lvov. Oleg rẽ vào một khách sạn để ăn trưa. Ở dãy bàn cách đó không xa, đạo diễn Vladimir Basov, Valentina Titova - bà vợ ông, cùng nhiều thành viên khác trong nhóm làm phim Thanh kiếm và Lá chắn cũng ngồi thư giãn sau bữa ăn. Họ cũng đang tìm diễn viên cho vai. Valentina Titova chăm chú nhìn Oleg rồi đánh mắt ra hiệu cho chồng: “Anh nhìn kìa! Có phải đấy là diễn viên cho nhân vật chúng ta đang cần không?” Ông đạo diễn bước tới gặp Oleg. Và mọi chuyện an bài.

Sau khi xuất hiện trong phim Thanh kiếm và là chắn, tiếp thêm phim nữa, Có hai người đồng chí, Oleg Yankovsky nghiễm nhiên trở thành diễn viên điện ảnh cứng cáp, nhiều triển vọng.

Cất cánh

Cứ nhìn vào ánh mắt anh sẽ thấy ngay được năng lực vào vai không giới hạn ở anh

Trong Hồ sơ sáng tác của người diễn viên này có ghi: Năm 1983 đạo diễn tầm cỡ thế giới Andrei Tarkovsky mời Oleg Yankovsky sắm vai trong bộ phim Nỗi nhớ quê hương của ông. Oleg Yankovsky nhớ lại: “Anh có thể tự làm gày, sút đi vài cân được không?- Andrei Tarkovsky hỏi tôi. Để làm gì, tôi hỏi lại, tuy nhiên tôi biết ngay ông ta đang cần một nhân vật như vậy. Một con người đang bị dày vò trong cuộc sống tinh thần. Hai chúng tôi ngồi tại một quán cà phê trong buổi chiều ấm áp trên quảng trường thưa thớt bóng người ở Roma. Chúng tôi đàm đạo về nỗi buồn khi ly hương. Sẽ sắm vai này như thế nào đây? Trên phông nền nào? Có cần tới bóng dáng những cây bạch dương không? Mà ở Italy cũng có thể tìm ra những cánh rừng bạch dương. Còn nỗi buồn nhớ ở chốn tha hương sẽ ra sao đây?”

Người ta ước tính số đầu phim mà Oleg Yankovsky đã thủ vai trong hai thập niên 1970-1980 đạt con số kỷ lục mà ít diễn viên Xô Viết nào vươn tới - hơn 50 phim! Hãy nhớ tiếp tới vai của Oleg trong các bộ phim Tiền thưởng, Tấm gương, Những bức thư của người khác, Con thú dịu dàng đáng yêu của tôi… Người xem vừa thấy anh là một chiến sỹ Hồng quân trẻ đội mũ của Binh đoàn kỵ binh Budionnư, đã lại thấy anh trong vai một sỹ quan Bạch vệ. Hoặc vừa là một nhà bác học kiệm lời, lang thang trong phòng thí nghiệm lại nhanh chóng biến thành một nhà quý tộc phóng ngựa vun vút qua một cánh rừng ngày mùa xuân… Đạo diễn Roman Balaian đã từng nói về Oleg Yankovsky như sau: “Người diễn viên này có thể đảm đương nhân vật ở bất cứ lứa tuổi nào, sống thời buổi nào, ở bất cứ xứ sở nào…Không bao giờ nhận ra dấu vết của sự đơn điệu, lặp lại ở anh. Cứ nhìn vào ánh mắt anh sẽ thấy ngay được năng lực vào vai không giới hạn ở anh”.

Ngoài điện ảnh, Oleg Yankovsky vẫn gặt hái nhiều thành công khác trên sân khấu các nhà hát danh tiếng ở Moskva. Về cuộc sống gia đình riêng? Dù có ngoại hình tuyệt vời và chiếm được mối thiện cảm của công chúng người xem kịch, xem phim Oleg Yankovsky là hiện tượng hiếm hoi - cả đời anh chỉ một lần yêu, một lần kết hôn. Bà mẹ anh dạy cậu con trai: “Khi nào con định cưới vợ, con hãy ghi lòng: người vợ ấy sẽ ở với con suốt cả cuộc đời. Mọi sự đổi thay về mặt này là tuyệt đối nghiêm cấm. Hãy làm theo lệnh của mẹ!” Vợ anh -nữ diễn viên sân khấu Ludmila Zorina, lớn hơn anh 1 tuổi. Hai người thành hôn khi học cùng ở trường Nghệ thuật nhà hát tỉnh Saratov. Chị thành đạt sớm hơn anh, nhưng vì sự nghiệp của chồng, vì hạnh phúc gia đình, Ludmila Zorina đã lùi lại phía sau, dần dà khuất lấp trong công việc chăm nom con cái, cơm dẻo canh ngọt cho chồng, đến mức sau này ít ai còn nhớ tới những vai diễn gây tiếng vang một thời của chị.

Oleg Yankovsky tựa như vụt sáng lên trên màn ảnh Xô Viết trong hai thập niên 1980-1990

Vào cuối năm 2008 tại Moskva và hầu như trên khắp nước Nga người ta loan truyền nhau tin xấu: Oleg Yankovsky mắc bệnh hiểm nghèo - ung thư dạ dày đã ở giai đoạn cuối. Oleg còn kịp ra mắt công chúng một lần nữa với vở diễn “Cưới vợ” trong vai anh thủy thủ Jevaky lúc khóc lúc lại cười trước vài trăm khán giả có mặt tại nhà hát. Đó là ngày 17 tháng Hai năm 2009. Không ai ngờ rằng, chính trong đêm ấy Oleg Yankovsky đã thầm kín gửi tới khán giả mến mộ lời chào vĩnh biệt của mình.

Thi hài của người diễn viên trác việt này được gửi lại chốn vĩnh hằng tại Nghĩa trang danh nhân Novodevischi ở Moskva.

	Chuyện chưa kể về bộ phim Tsapaev
	Ya Savvina - "Người đàn bà có con chó nhỏ"
	Về một người nổi tiếng biết trước cái chết của mình