Điện ảnh Thế giới 2016: Những dấu ấn khó quên

	Oscar 2017: Cuộc đua nhiều ngựa chiến
	Quả Cầu Vàng 2017: “La La Land” đại thắng lịch sử
	Tỉ phú Wang Jianlin & giấc mơ trùm điện ảnh thế giới

Huyền thoại Isabelle Huppert

Diễn viên Isabelle Huppert

Diễn viên người Pháp sinh năm 1953 nắm giữ kỷ lục với nhiều đề cử Cesar nhất lịch sử, bốn lần đoạt Ảnh hậu Venice và Cannes nhưng chưa từng nhận đề cử Oscar nào. Hơn 40 năm làm nghề, Huppert đã đóng một loạt tác phẩm arthouse của nhiều nhà làm phim danh giá bậc nhất thế giới, trong đó phải kể đến Jean Luc-Godard và Claude Chabrol. Sở hữu ngoại hình nhỏ nhắn, thơ trẻ nhờ thế mà Huppert khéo giấu được tuổi thật của mình, bằng chứng là trong Elle – bộ phim nghệ thuật đình đám nhất mặt báo năm qua, nhân vật do Huppert thủ diễn – nữ giám đốc Michele của một công ty games, mới chỉ tầm ngoài 40 tuổi. Michele có thể chưa hẳn là nhân vật xuất sắc nhất của Huppert nhưng khi vào tay đạo diễn tài ba Paul Verhoeven và sự hậu thuẫn vô cùng lớn của hãng phát hành Sony, Huppert đang tràn trề hi vọng lập thành tích ở giải Oscar sắp tới. Gọi Huppert là điểm sáng của năm vì ngoài Elle, chị còn có một phim khác hay không kém là Things to Come với một vai nữ tính, hoàn toàn trái ngược với sự dữ dội, điên loạn trong Elle. Nhờ hai bộ phim này, Huppert trở thành tâm điểm báo chí suốt từ đầu năm (tại LHP Berlin) đến nay, đồng thời nó cũng giúp chị là người đoạt nhiều giải bình chọn của nhà phê bình trong năm 2016 vừa qua. Thậm chí ở các giải Hiệp hội uy tín nhất nước Mỹ như New York và Los Angeles, Huppert còn vượt qua ứng cử viên sáng giá là Natalie Portman (vào vai Nữ phu nhân tổng thống Mỹ của phim Jackie) trở thành Diễn viên nữ xuất sắc nhất năm. Một số tờ báo Mỹ còn gọi Isabelle Huppert là huyền thoại màn bạc Pháp, ví chị như phiên bản Meryl Streep của châu Âu nhờ độ dày sự nghiệp và đang lao động không ngừng nghỉ với các dự án phim lớn. Hiếm ngôi sao nào ngoài 60 tuổi mà còn được mời vào vai chính như Huppert, cụ thể là năm 2017 chị sẽ đóng toàn nhân vật nặng ký trong Happy End, Madame Hyde… Có lẽ sự độc đáo khác lạ của Huppert khiến chị hơi xa lạ với Oscar nhưng với sự ủng hộ của truyền thông, chị có thể mang về đề cử danh dự nhờ tài năng của mình.

Toni Erdmann - Phim châu Âu của năm

Cảnh trong phim Toni Erdmann

Tại lễ trao giải Điện ảnh châu Âu, Maren Ade trở thành nữ đạo diễn đầu tiên đoạt giải Phim hay nhất với Toni Erdmann - tác phẩm trào phúng về tình cha con và giai cấp chênh lệch giữa xã hội biến động. Ade (40 tuổi) cũng giành được giải Đạo diễn, hai diễn viên chính của phim mang về danh hiệu Ảnh hậu và Ảnh đế… Có lẽ phần thưởng này là để đền bù thất bại của Toni Erdmann tại Cannes giữa năm. Ngoài ra, phim cũng lọt vào vòng sơ tuyển (9 tác phẩm) trong hạng mục tranh giải Oscar Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất và theo dự báo từ các chuyên gia, Toni Erdmann có thể giành chiến thắng tại lễ trao giải điện ảnh lớn nhất hành tinh vào tháng 2 tới.

Tính nữ trong điện ảnh

Có thể khẳng định 2016 là năm các đạo diễn nữ lên ngôi với hàng loạt phim tạo dấu ấn mạnh mẽ. Đầu năm, diễn viên kỳ cựu Meryl Streep (Chủ tịch BGK LHP Berlin) quyết định trao giải Đạo diễn xuất sắc nhất cho Mia Hansen-Løve, nhà làm phim nữ mới 35 tuổi qua tác phẩm tinh tế Things to Come. Cũng đầu năm nay, đạo diễn độc lập Kelly Reichardt mang đến Sundance tác phẩm Certain Women với câu chuyện xoay quanh ba người phụ nữ thuộc lứa tuổi 20, 30 và 40. Phim giành được một số giải thưởng giá trị cho Reichardt và dàn diễn viên tài năng như Michelle Williams, Lily Gladstone… Đến tháng 5 ở Cannes, nữ đạo diễn gốc Anh Andrea Arnold lại tiếp tục thu thập giải thưởng với American Honey kể về đời sống vô gia cư của giới trẻ Mỹ, trong đó tâm điểm là một cô gái chưa tới tuổi trưởng thành. Andrea Arnold vốn có cái nhìn gai góc, sâu sắc và đen tối về tính nữ vì thế phim của chị thường gây ấn tượng mạnh vẽ hình ảnh. Ngoài các tác phẩm arthouse kể trên, năm 2016 cũng đánh dấu thời điểm những biên kịch nữ “nhúng tay” vào lĩnh vực làm phim bom tấn. Nổi bật nhất có Linda Woolverton (phim Alice Through the Looking Glass), Katie Dipplod (phim Ghostbusters)…

Nữ đạo diễn Mia Hansen-Løve

Da màu sẽ lên ngôi?

Năm 2016 còn cho người hâm mộ thấy một khía cạnh khác của điện ảnh, đặc biệt là ở Hollywood. Đó là sự tỏa sáng của dàn diễn viên da màu. Nếu như năm ngoái, hiện tượng #OscarSoWhite ám chỉ Hollywood và Oscar kỳ thị nghệ sỹ da màu thì năm nay, lời cáo buộc đó có thể bị xóa bỏ. Tính riêng hạng mục diễn viên, có đến bốn ứng cử viên là người da màu: Ruth Negga (phim Loving), Mahershala Ali (phim Moonlight), Viola Davis và Denzel Washington (phim Fences) đều tràn trề hi vọng được ghi danh bằng đề cử, thậm chí đoạt giải.

Diễn viên Viola Davis

Điểm mặt “bom xịt” đến từ Hollywood

Assassin's Creed có lẽ “bom xịt” lớn nhất năm khi mà phim sau một tuần ra rạp toàn cầu chỉ thu về gần 40 triệu USD, thua xa kinh phí thực hiện lên tới 125 triệu USD. Thất bại kinh hoàng này một lần nữa dấy lên câu hỏi liệu bộ ba: đạo diễn Justin Kurzel và hai diễn viên giỏi Michael Fassbender và Marion Cotillard có nên hợp tác nữa không? Năm ngoái họ từng có một cú trượt dài với Macbeth nhưng lần này, Assassin's Creed có khả năng… khiến Kurzel phải từ bỏ “sự nghiệp làm phim lỗ vốn” của mình.

Có số phận tương tự dù khá khẩm hơn chút ít là Ben-Hur, phiên bản làm lại từ tác phẩm kinh điển năm 1959. Với kinh phí đầu tư 100 triệu USD, phim chỉ thu về hơn 90 triệu USD toàn cầu (thật ra để có lời từ kinh phí 100 triệu, Ben-Hur phải kiếm ít nhất 300 triệu). Thất bại được nhìn nhận là do đạo diễn Timur Bekmambetov kém tay nghề, diễn viên chính nhạt nhòa và kịch bản cũ mòn.

Một phim thất bại khác gây bất ngờ trong năm qua là Allied của tài tử Brad Pitt. Phim ra đời vào thời điểm anh và Angeline Jolie ly hôn những tưởng sẽ giúp ích cho chiến dịch quảng cáo phim và hút khán giả đến rạp. Cuối cùng Allied chỉ thu về bằng số tiền đầu tư, lỗ toàn tập. Nhìn chung phong cách dàn dựng cũ kỹ, không mấy đặc biệt kèm theo cốt truyện nhàn nhạt khiến Allied không thể cạnh tranh lại với những phim cùng ra mắt.

Phim Aliied

Những cuộc giã từ gây tiếc nhớ

Năm 2016 không chỉ chứng kiến hàng loạt nghệ sỹ lớn của âm nhạc ra đi mà lĩnh vực điện ảnh cũng có không ít đạo diễn nói lời từ biệt người hâm mộ. Garry Marshall, Abbas Kiarostami hay Curtis Hanson… đều là các nhà làm phim ghi dấu ấn đậm nét trong làng nghề. Marshall chính là tác giả của Pretty Woman, Princess Diaries, New Year's Eve… Mặc dù về sau này, phim của ông không còn tiếng tăm như trước nhưng vẫn hốt bạc đều đặn. Còn Abbas Kiarostami là một trong những đạo diễn quan trong nhất của điện ảnh Iran đương đại, người từng giành Sư tử vàng và Cành cọ vàng với hai tác phẩm kinh điển The Wind Will Carry Us và Taste of Cherry… Tác phẩm cuối cùng của Kiarostami - Like Someone in Love năm 2012 vẫn nhận được nhiều sự yêu mến từ công chúng và giới phê bình.

Phillipines – Tâm điểm của điện ảnh châu Á?

Đạo diễn Lav Diaz nhận giải Sư tử Vàng tại LHP Venice 2016

Những năm 1990, 2000 là thời đại của phim Hoa ngữ tại các LHP quốc tế, giai đoạn 2010 chứng kiến các phim đến từ Hàn Quốc bùng nổ còn riêng năm 2016 chính là năm đỉnh cao của điện ảnh Phillipines: The Woman Who Left trở thành phim đầu tiên đoạt giải Sư tử vàng. Bộ phim do nhà làm phim gạo cội Lav Diaz thực hiện bằng chất liệu đen trắng. Trước đó, Diaz từng đoạt giải Gấu bạc cho phim dài 8 giờ ở LHP Berlin. Chưa hết, Ma Rosa của Brillante Mendoza mang về giải Ảnh hậu cho Jaclyn Jose. Với ngôn ngữ khá trần trụi, thậm chí xấu xí và đáng sợ, điện ảnh Phillipines khiến thế giới choáng ngợp qua các câu chuyện khắc sâu thân phận bé mọn của người dân lao động nghèo bị đồng tiền và xã hội chi phối… y hệt như cách mà thế hệ đạo diễn thứ 5 ở Trung Quốc làm hai thập niên trước.

Hàn Quốc tấn công Hollywood

Đợt phim Hè vừa qua ở Bắc Mỹ chứng kiến cuộc đổ bộ ba phim Hàn cực kỳ thành công là The Wailing, The Handmaiden và Train to Busan. Ba phim đều lọt vào danh sách top 50 phim Hàn doanh thu tốt tại Mỹ, trong đó The Handmaiden của Park Chan Wook được đánh giá cao với các giải thưởng bình chọn từ Hiệp hội phê bình phim thành phố, tiểu bang… Có thể tìm ra lý do thành công của ba phim này là: ngoài việc có kỹ xảo tốt, kịch bản xúc động lòng người thì thương hiệu điện ảnh xứ Hàn còn được nâng lên nhờ những lần tác hợp làm phim giữa Hollywood và các nhà làm phim nổi tiếng của Hàn như Bong Joon Ho, Kim Jae Won…

Cảnh trong phim The Handmaiden

Đoạn kết của Last Tango in Paris

Với người hâm mộ, cảnh sex bạo lực trong tác phẩm kinh điển năm 1972 mãi là uẩn khúc. Sau những tranh luận râm ran từ lúc ra đời đến tháng 11 năm 2016, đạo diễn Bernardo Bertolucci tuyên bố lấp lửng rằng hai diễn viên chính đã… làm thật trên phim, đồng thời giấu diếm nữ chính Maria Schneider về chi tiết sử dụng “đạo cụ” cho cảnh nóng, làm cả Hollywood nháo nhào suốt cả tuần. Nhiều diễn viên tài năng lên mạng chửi bới Bertolucci, đòi kiện ông ra tòa, tẩy chay bộ phim từng được hai đề cử Oscar vì… lừa dối Maria Schneider. Maria Schneider (đã qua đời năm 2011) không thể ba mặt một lời với đạo diễn Bernardo Bertolucci và bạn diễn Marlon Brando nên sự thật về cảnh nóng này khó lòng được minh chứng. Khép lại tranh cãi, Bernardo Bertolucci đưa ra lời xin lỗi muộn màng cùng câu nói “Tôi muốn ôm Maria một cái nhưng không còn cơ hội…”

La La Land và bản tình ca mơ mộng giữa thực tế biến động

Phim La La Land

Sẽ là thiếu sót cho các cuộc tổng kết phim năm 2016 nếu bỏ qua La La Land, phim ca nhạc lãng mạn nổi tiếng nhất hiện nay. Độ phủ sóng của phim từ truyền thông chính thống đến mạng xã hội cho thấy người hâm mộ đã tìm ra Phim hay nhất theo góc nhìn riêng của họ. Không phải bom tấn đầu tư bạc tỷ nhưng La La Land vẫn được ưu ái mở màn LHP Venice và luôn nằm trong top đầu dự đoán đoạt giải Oscar của giới chuyên môn.

Nếu 2016, bức tranh toàn cảnh Hollywood có vẻ tăm tối với nhiều thất bại và ít điểm sáng thì sự ra đời (vào thời điểm cuối năm) của La La Land rõ ràng đã xoa dịu phần nào tâm tư của người yêu điện ảnh. Cảnh quay đẹp mắt tái dựng không khí hoài cổ ở Los Angeles, âm nhạc nhẹ nhàng lãng mạn và diễn xuất tuyệt vời bộ đôi Emma Stone – Ryan Gosling, La La Land khẳng định câu nói “tài không đợi tuổi” với đạo diễn Damien Chazelle – 31 tuổi!

Tỉ phú Wang Jianlin & giấc mơ trùm điện ảnh thế giới (TGĐA) - Đầu tháng 11/2016, tỉ phú Wang Jianlin, người giàu nhất Trung Quốc (TQ), đã ...

Quả Cầu Vàng 2017: “La La Land” đại thắng lịch sử (TGĐA) - Sẽ có lúc trong cuộc sống, chúng ta phải lựa chọn: Lý trí ...