Đạo diễn Vương Đức: "Người yêu ơi" là dự án điện ảnh sau 2 năm vắng bóng của Hãng

(TGĐA) - ​Sau 2 năm “im hơi lặng tiêng” kể từ Cuộc đời của Yến, Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam (VFS) mới lại có một dự án làm phim mới – Người yêu ơi do Cục Điện ảnh đặt hàng. Thế giới điện ảnh đã có buổi trò chuyện cùng đạo diễn Vương Đức, Chủ tịch HĐTV - Giám đốc VFS xoay quanh dự án này.

dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Điện ảnh Việt 2016: Những sự kiện nổi bật
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Điện ảnh Việt 2016: Ai được, ai mất?
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Những phim Việt từng được các LHP Châu Á vinh danh
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Đạo diễn Đinh Tuấn Vũ làm BGK Liên hoan phim môi trường
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Phim Cuộc đời của Yến đoạt Giải thưởng lớn - giải phim hay nhất tại Liên hoan phim quốc tế Philippin
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Phim nhà nước đặt hàng: Quả ngọt sau những nghi ngờ!
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Cuộc đời của Yến và Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh nhận Bằng khen của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Cuộc đời của Yến đoạt giải Phim hay nhất tại LHP Quốc tế Philippines
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Cuộc đời của Yến: Một bộ phim lay động tâm can
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang
Đạo diễn Vương Đức và đạo diễn Bùi Trung Hải trong chuyến đi thực tế tại Hà Giang

Trước tiên, xin chúc mừng Hãng đầu năm đã có niềm vui lớn. Người yêu ơi có thể coi là bộ phim đánh dấu sự trở lại sau vài năm “im hơi lặng tiếng” của Hãng. Ông có thể chia sẻ đôi điều về dự án này?

Kể từ sau bộ phim Cuộc đời của Yến được đưa vào sản xuất từ năm 2015, hai năm qua Hãng không có dự án phim do Nhà nước đặt hàng. Lý do khách quan có và chủ quan cũng có nhưng chủ yếu là khách quan bởi quyết định của Chính phủ về việc đặt hàng đã dừng lại ở năm 2015. Đó là lý do tại sao năm 2016 không có phim và năm 2017 Hãng mới khởi động lại với dự án Người yêu ơi.

Kịch bản Người yêu ơi của tác giả Đỗ Bích Thúy - Trung tá, Phó tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội vốn là kịch bản được tổ chức ở trại sáng tác Tam Đảo từ năm 2014 và là kịch bản tốt nhất trong số các kịch bản phim điện ảnh. Tôi đã được đọc kịch bản này sau khi kết thúc trại nên cũng rất hy vọng sẽ được đưa vào sản xuất.

Đầu năm 2017, khi nhận quyết định từ Cục Điện ảnh, Hãng đã làm việc ngay với tác giả để cố gắng triển khai sớm nhất dự án làm phim này, để kịp dự LHP Việt Nam lần thứ 20 tại Đà Nẵng vào cuối năm nay. Vì trong toàn bộ lịch sử của LHP quốc gia thì chưa lần nào Hãng phim truyện Việt Nam lỗi hẹn. Đó là một mong muốn rất lớn không chỉ của cá nhân người lãnh đạo mà còn của toàn thể anh chị em nghệ sĩ trong Hãng. Hơn nữa, điều này lại diễn ra trong thời điểm, chúng tôi đang chuyển đổi vào giai đoạn cuối việc Cổ phần hóa Hãng phim truyện Việt Nam nên càng có giá trị quan trọng, thúc đẩy tinh thần làm việc, sáng tác của anh em nghệ thuật lẫn anh em kinh tế lên rất nhiều. Chúng tôi vui mừng vì sau vài năm mới có một dự án Nhà nước đặt hàng, nhưng điều đáng mừng hơn là kịch bản phim này rất tốt. Đó là một kịch bản rất lạ, nói về đời sống của người H’mông, có liên quan cả đến người ở vùng xuôi sống ở vùng trung du.

Hãng cũng đã chọn ra những đạo diễn có khả năng và phù hợp nhất với đề tài của kịch bản để giao phim. Sau khi trình lên Cục điện ảnh và được sự thống nhất, Người yêu ơi đã được giao cho đạo diễn, NSƯT Bùi Trung Hải thực hiện.

Ngay lập tức, chúng tôi đã tổ chức một chuyến đi thực tế cùng với đạo diễn và biên kịch. Đỗ Bích Thúy vốn sinh ra ở Hà Giang, học báo chí ở Hà Nội, sau chuyển về làm báo ở Hà Giang và cuối cùng lại xuống Hà Nội làm việc đến bây giờ. Tức là Thúy đã có quãng thời gian tuổi thơ, tuổi thanh niên gắn bó với quê hương của mình, mặc dù quê gốc của Đỗ Bích Thúy lại là Nam Định. Chính Thúy đã đưa chúng tôi đi đến những nơi đẹp nhất, dữ dội nhất của Hà Giang. Hà Giang vốn rất đẹp bởi những dãy núi cao nguyên đá, những con sông, con suối, thác ghềnh đặc trưng. Tôi cũng được đi nhiều nhưng vô cùng ấn tượng với con sông Nho Quế nơi đây. Tôi có nói với đạo diễn và biên kịch trong phim nên đặt tên con sông này là sông Tình vì nó chảy qua thung lũng Tương Tư, nơi diễn ra chợ Tình.

Trong kịch bản, chợ Tình chính là đầu mối giải quyết rất nhiều vấn đề thú vị, lãng mạn, cuốn hút người xem với cuộc sống của người H’mông vô cùng trong trẻo, hồn nhiên, ở nơi môi trường có thể nói “sạch” nhất mà đôi khi trong sự phát triển của đô thị, của đất nước hiện nay, những điều đó đã bị lãng quên.

dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang
"Biên kịch Đỗ Bích Thúy (bên trái) đã dẫn chúng tôi tới con sông Nho Quế", đạo diễn Vương Đức cho biết

Thực ra, biên kịch chỉ dẫn chúng tôi tới con sông thôi và chính chúng tôi đã tìm thấy thung lũng Tương Tư, tìm thấy một đoạn vực rất dữ dội vì chỉ có điện ảnh màn ảnh lớn mới có thể khai thác được điều này. Hai bên vách vực dựng đứng, con sông chảy tít phía dưới, uốn éo quanh co và phẳng lặng. Nơi đó rất nhiều chuyện đã xảy ra như lũ tràn về, nơi chứng kiến các mối tình. Con sông đó là nguồn sống của người H’mông. Hình ảnh những ngôi nhà sàn, cây lúa, cây sắn, những bông hoa mọc trên cao nguyên đá… tất cả đã được nhiều đoàn phim khai thác. Còn chúng tôi sẽ khai thác những điều mà chưa ai khai thác. Chúng tôi sẽ đưa những phương tiện hết sức hiện đại để nói lên được sự hùng vĩ, dữ dội và đầy bí ẩn nhưng vô cùng lãng mạn của vùng núi đặc biệt này.

Việc khảo sát đó để cho một người vừa đi học Thạc sĩ về đạo diễn ở Mỹ về lấy cảm hứng để hiểu hơn về cuộc sống của người dân tộc. Và tôi biết, chuyến đi đó đã gây ấn tượng cho Bùi Trung Hải. Hiện, anh đang viết kịch bản phân cảnh cho bộ phim. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang chuẩn bị thành lập đoàn làm phim và chọn diễn viên. Tuy nhiên, tất cả điều đó chỉ khi nào được phát lệnh từ Bộ, Cục, ngành thì chúng tôi mới có thể chính thức vào việc.

dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang
Việc khảo sát để cho một người vừa đi học Thạc sĩ về đạo diễn ở Mỹ về lấy cảm hứng để hiểu hơn về cuộc sống của người dân tộc

Lý do gì Hãng quyết định giao phim cho đạo diễn, NSƯT Bùi Trung Hải?

Việc quyết định giao một bộ phim cho đạo diễn nào Hãng đã có thông lệ, với một kịch bản tốt, chúng tôi không chỉ định mà sẽ đưa cho các đạo diễn mà Hãng thấy phù hợp nhất. Ở đây, chúng tôi đã đưa cho ba đạo diễn: trẻ nhất là Đinh Tuấn Vũ, người thứ hai là Nguyễn Anh Tuấn và người thứ ba là NSƯT Bùi Trung Hải. Phải nói rằng, cả ba đạo diễn này khi đọc xong đều thích kịch bản và đều sẵn sàng làm phim. Tôi rất mừng vì họ đồng điệu với kịch bản. Bản thân tôi cũng thích kịch bản này nhưng với cái nhìn của một đạo diễn tuổi 60 thì câu chuyện phim sẽ thành bi kịch. Còn bạn trẻ có thể sẽ làm một bộ phim lạc quan hơn.

Việc nên để ai làm phim thì tôi để họ suy nghĩ. Tôi đã có buổi làm việc riêng với từng đạo diễn. Đinh Tuấn Vũ thì có thành tích nghệ thuật rất tốt với hai phim trước đó là Và Anh sẽ trở lạiCuộc đời của Yến. Nguyễn Anh Tuấn thì có một kinh nghiệm làm phim truyền hình của rất nhiều dự án trong Tp. Hồ Chí Minh. Trước đây, phim tốt nghiệp của Nguyễn Anh Tuấn cùng từng làm về người H’mông. Còn NSƯT Bùi Trung Hải mặc dù trước đó đã có phim Khi nắng thu về, học hành cơ bản ở Nga, Pháp, Mỹ nhưng vốn sống về người H’mông lại chưa có. Tuy nhiên, hai đạo diễn Đinh Tuấn Vũ và Nguyễn Anh Tuấn đều thống nhất để Bùi Trung Hải làm phim này. Sau đó, Hãng đã làm văn bản để gửi lên Cục điện ảnh.

Tôi cũng xin bật mí, đạo diễn, NSƯT Bùi Trung Hải hiện cũng đang tham gia một dự án làm phim Asean ở Mandila (tại Philippines, đã 3 năm liên tiếp) với tư cách là biên kịch và anh ấy bảo sẵn sàng từ chối dự án đó để “đồng hành” với Người yêu ơi.

Thực ra đề tài về người dân tộc thiểu số, điện ảnh Việt Nam đã có Vợ chồng A Phủ, Chuyện của Pao… nhưng đây là một câu chuyện lạ và Đỗ Bích Thúy đã tìm được một câu chuyện rất trẻ trung. Câu chuyện trong phim lạ như thế nào thì các bạn phải xem phim. Và điều này sẽ được quyết định bởi người đạo diễn bộ phim.

Tôi cũng được biết trong năm nay, Bộ VH TT&DL và Cục Điện ảnh có 3 dự án phim được đưa vào sản xuất. Không những chúng tôi mà các Hãng phim khác dù tư nhân hay nhà nước thì việc khởi động trong năm Đinh Dậu có rất nhiều ý nghĩa. Những tiếng gà gáy sớm báo hiệu về một ngày mới bắt đầu để mọi người cùng làm việc hăng say hơn.

dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang
Chỉ khi nào được phát lệnh từ Bộ, Cục, ngành thì chúng tôi mới có thể chính thức vào việc

Còn một vấn đề nữa muốn được ông chia sẻ, đó là tiến trình Đại hội cổ đông của Hãng hiện đang ở giai đoạn nào?

Đáng lẽ quá trình đó đã phải hoàn tất cách đây 1 năm nhưng từ hoàn cảnh đặc biệt của Hãng phim truyện Việt Nam là một hãng phim sắp tròn 60 tuổi, có truyền thống lịch sử với những đóng góp to lớn trong lịch sử phát triển của ngành, khi chúng ta cổ phần hóa (CPH) Hãng phim thì cũng xuất hiện những vấn đề mà ngay cả Chính phủ, Bộ VHTT&DL và kể cả chúng tôi cũng không thể biết trước được. Đó là có rất nhiều ý kiến khác nhau về vấn để CPH của những người đang làm việc cũng như những người đã nghỉ hưu. Chính sự hết sức khác nhau về quan điểm, tiếp nhận thông tin, về hiểu biết pháp luật và những quy định của nhà nước về vấn đề CPH là vô cùng phức tạp. Trước đó, chúng tôi đã mời hai đơn vị tư vấn là Công ty chứng khoán châu Á Thái Bình Dương là công ty tư vấn về vấn đề xây dựng phương án CPH và Công ty kiểm toán để xác định giá trị doanh nghiệp. Họ là những đơn vị biết được tất cả các nghị định thông tư, pháp luật liên quan đến vấn đề CPH. Thực ra từ thời Giám đốc trước tôi, Hãng đã tiến hành cổ phần rồi nhưng không thực hiện được vì họ đưa giá trị đất đai vào giá trị của doanh nghiệp. Những năm sau, nhà nước lại có chính sách mới là không đưa giá trị đất đai vào giá trị doanh nghiệp nên lần này tiến hành trôi. Nhưng chính điều này lại làm cho nhiều người nghĩ rằng tại sao giá trị của Hãng chỉ có ngần đó thôi, tại sao ít vậy?

Thực tế, từ hơn chục năm nay, Hãng không được đầu tư gì từ nhà nước. Trước đây máy móc của Hãng được đầu tư rất nhiều tiền. Nhưng do sự thay đổi về công nghệ, từ việc làm phim nhựa chuyển sang phim số, giá trị của số máy móc này gần như trở về con số 0. Điều này khiến giá trị của Hãng được định giá rất thấp. Cho nên có lẽ xuất phát từ thông tin đó, bản thân tôi cũng giật mình và thậm chí thấy xấu hổ, tủi thân khi mình thay mặt nhà nước quản lý một tài sản mà phần vốn giá trị vật chất lại nhỏ bé như vậy. Thực tế, suốt nhiều năm nay, lương CB CNV của Hãng chỉ có 70% và giữ được cho đến ngày hôm nay để chưa bị phá sản thì cũng còn may mắn.

Chính những thông tin không hiểu đó làm cho một số nghệ sĩ có những kiến nghị lên Đảng, lên Chính phủ, lên ngành và Bộ về quá trình CPH này, làm cho chậm tiến độ. Vì nếu đúng thời điểm thì chúng tôi phải xong từ hai năm trước. Nhưng đã kéo dài đến thời điểm Đại hội cổ đông là chậm mất 1 năm (Còn trên thực tế là chậm mất 2 năm). Và trong 2 năm qua thì tình hình ở Hãng hết sức lộn xộn, khó khăn khi làm việc với các đối tác. Vì thực hiện một dự án phim điện ảnh hay dự án phim truyền hình dài tập thì đều kéo dài 2 – 3 năm. Trong khi Hãng cứ chơi vơi như thế thì rất khó làm việc, cộng thêm việc chậm trễ từ những ý kiến hết sức khác nhau, do chủ quan, do khách quan và về cơ bản là thiếu thông tin, thậm chí có những người cố ý không hiểu, cố ý hiểu sai lệch làm cho hầu hết tất cả anh em nghệ sĩ, cán bộ công nhân viên, kỹ thuật viên, kinh tế viên hoang mang và chán nản. Những người có bản lĩnh, có tinh thần còn lại rất ít vì quá trình chậm trễ này. Và theo tính toán, những khoản nợ thuế đất, thuế VAT bị đánh lãi suất tăng lũy kế theo thời gian từng giờ. Nếu tình hình này cứ kéo dài thêm nữa thì kể cả những nguồn vốn do các nhà đầu tư chiến lược đưa vào cũng giảm dần và Hãng sẽ phá sản theo đúng luật.

Sau khi Chính phủ đã có thông báo chỉ đạo Bộ VHTT&DL bắt tay vào rà soát việc CPH Hãng phim, thì cho đến thời điểm này chúng tôi vẫn đang chờ quyết định cuối cùng của Bộ để tiến hành Đại hội cổ đông, bổ nhiệm người đại diện phần vốn của nhà nước trong thời gian tới. Thực ra sau khi Đại hội cổ đông xong thì còn rất nhiều việc phải làm. Và tôi có muốn rút lui ra khỏi vị trí này cũng không được phép mà phải hoàn thành xong mọi công việc…

Xin cảm ơn ông về buổi trò chuyện chân thành này!

dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Điện ảnh Việt 2016: Những sự kiện nổi bật
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Điện ảnh Việt 2016: Ai được, ai mất?
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Những phim Việt từng được các LHP Châu Á vinh danh
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Đạo diễn Đinh Tuấn Vũ làm BGK Liên hoan phim môi trường
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Phim Cuộc đời của Yến đoạt Giải thưởng lớn - giải phim hay nhất tại Liên hoan phim quốc tế Philippin
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Phim nhà nước đặt hàng: Quả ngọt sau những nghi ngờ!
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Cuộc đời của Yến và Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh nhận Bằng khen của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
dao dien vuong duc nguoi yeu oi la du an dien anh sau 2 nam vang bong cua hang Cuộc đời của Yến đoạt giải Phim hay nhất tại LHP Quốc tế Philippines

Kim Anh